Chichen Itza - Cenote X-keken - Carcel hamaka

De wekker gaat om 06:00 uur. Al mijn spullen liggen al klaar. Snel ontbijt van grapefruit, banaan en bladerdeeghap. Op naar de standplaats van de collectivos naast het busstation. Mooi ochtendlicht schijnt op de pastelkleurige muren van de straat. Er staan een paar mensen op de hoek. Gelijk krijg ik een taxi aangeboden ad 200 pesos, het tienvoudige van een collectivo. Volgens de chauffeurs gaan er vandaag geen collectivo's. Jaja, dat zal wel. Even vragen bij het busstation. Nee, alleen met de bus kun je vandaag. Het station opent om 08:00 uur. Pfff, een uur wachten. Ik voeg me bij de wachtende mensen op de hoek van de straat in de hoop dat er toch nog een collectivo komt. Waarschijnlijk tevergeefs. Een wachtende dame ontmoedigt mij eveneens. Ik geef het tot even na 07:00 uur een kans en besluit dan maar terug te gaan naar mijn kamer. Nog geen tien meter lopend houdt een man mij aan; "Collectivo?" Natuurlijk wil ik dat! Over 20 minuten vertrekt hij en het kost me maar twintig peso's. Het wachten is op andere passagiers. Uiteindelijk vertrekken we met een Mexicaans echtpaar en een Canadees, genaamd Alan naar de Mayatempels.

Het is goed een half uur rijden en we arriveren er als allereersten. Niet zo gek natuurlijk op nieuwjaarsdag. Kaartje kopen. Dat gast ook best apart. Eerst betaal je bij de een de algemene toegang van iets meer dan 50 peso's en daarna mag je nog een keer een kaartje kopen om daadwerkelijk naar binnen te mogen. De gedachte hierachter blijft onduidelijk. Het Mexicaanse echtpaar, Amanda en haar man met onuitspreekbare naam, wil wel een gezamenlijke gids. Ik vraag aan de Canadees of hij ook geïnteresseerd is. Hij spreekt geen Spaans, maar als ik het voor hem vertaal hebben we een deal. Voor ieder 100 peso's worden we over het tempelterrein geleid.

De grote tempel heeft als je de vier zijden optelt net zoveel traptreden als er dagen in het jaar zitten. De schuine zijden hebben 9 treden. Twee bij elkaar vormt het aantal maanden volgens de Maya's. De tempel was vooral een offerplaats om de goden vruchtbaarheid en regen te verzoeken. Bovenin zie je een gezicht met gekrulde neus, de god Chac, die voor regen moet zorgen.
De gids klapt in zijn handen en als echo hoor je een vogel, de quetzal. Deze vogel geleid de doden naar de hemel. Wij klappen ook en het is echt een vreemde gewaarwording als je als echo geen klap maar een vogel hoort. Het verhaal wil dat vooral de mensen op stand werden geofferd aan de goden, liefst in januari, februari of maart, omdat het dan de droge tijd is en regen wel van pas komt. Het hart wordt uit de torso gehaald bovenop de piramide, die alleen een rituele functie heeft. Daarna werd de gelukkige onthoofd en mocht het hoofd van de heilige treden rollen om aan het eind op een muurtje te worden bijgezet. Een grotere eer kon je niet ten deel vallen.
Onderaan de tempel zijn twee slangenkoppen die samen met het reliëf van de zijden van de tempel twee keer per jaar een bijzondere schaduw vormen, een van een kronkelende slang. Dit gebeurt op de dagen dat dag en nacht even lang duren, op 21 maart en 21 september. Het jaar 2012 luidt een nieuwe periode van de Mayakalender in die 5000 jaar duurt. Zo lang gaat de aarde echter niet mee. Volgens de Maya is het in 3014 gedaan met de aarde.
Belangrijke dieren zijn jaguar, de quetzal en de slang. We kijken op de Mayakalender en volgens deze ben ik een specht, rationeel, intelligent en normaal. Het kan slechter...
Een enorm veld is het balsspeelveld van de Maya. Het is een enorm langgerekt veld met aan beide lange zijden een soort ring. Daaronder aan beide zijde een soort plateau waarop de captains van beide teams heen en weer mochten hollen om de bal door de ring te werpen. Op het veld waren van beide teams zes spelers actief. Aan de korte kant een skybox van de koning en aan de overkant die van de koning van de gastspelers. Ook hier viel de winner de twijfelachtige eer ten deel onthoofd te worden. Niet het hele team ging eraan, slechts de captain. Om deze reden heeft Nederland waarschijnlijk het vorige WK bewust op het nippertje verloren. Verstandige tactiek naar moderne maatstaven...

Ook hier heeft het klappen in de handen bijzonder gevolg. De echo volgt zeven keer, de zeven spelers en magie vertegenwoordigend. De koningen konden door de bijzondere akoestiek gemakkelijk met elkaar communiceren ondanks de enorme afstand. Het publiek kon de partij van bovenaf aanschouwen.

De toer eindigt. Alan blijft nog even hangen en ik wil wel vervoer delen met de Mexicanen. Ik koop een gebatikt shirt met achterop de zon en voorop het symbool van een onthoofde gelukkige en de bal.

Een stukje lopen en uiteindelijk lukt het een bus aan te houden die naar Vallodolid gaat. Deze kost niet veel meer dan de collectivo, 23 peso's. Ik bel Mirjam. Zij zijn net al weg naar de cenote. Ik neem een taxi naar cenote X-keken, een grot met bovenin een gat waar vandaan het licht prachtig het water beschijnt. Het is er helaas gigadruk. Ik neem geen plons. Mirjam en Guille wel.

Daarna wat overleg wat we gaan doen, wel of niet naar de gevangenis. De taxi rekent een relatief best stevige prijs, 100 peso's. Toch een hangmat in het centrum kopen? Uiteindelijk gaan we toch naar de gevangenis, la Carcel. Daar is meer keus en de kwaliteit is goed. Vanaf de cenote is het slechts 10 minuten rijden. Rijen hamaka's hangen te wachten op hun nieuwe eigenaar. Vandaag is het zondag en mogen de vrouwen van de ladrones, de gevangenen hun geliefden bezoeken. Wij besluiten de gevangenis niet binnen te gaan. Het is ook de vraag of het echt mag. Volgens de andere taxichauffeur mag het alleen als je lief er bivakkeert. Dan maar niet bij Pablo op bezoek vandaag...
De keuze is groot. Mijn oog valt op een wit-oranje en een blauw-witte. Uiteindelijk wordt het de laatste. Het is een kingsize exemplaar waar je zelfs met meerderen in kunt slapen. Nu maar hopen dat die in mijn koffer past en het gewicht niet overschrijdt. Voor 700 peso's heb ik een nieuwe aanwinst voor in de tuin. In het vliegtuig lijkt me ook wel wat, zo door het gangpad heen, aangename vlucht gegarandeerd. Nog twee touwen in bijpassende kleuren erbij om het geheel op te hangen ad 100 peso's en weer de taxi in. Ook Guille koopt een hangmat.
We laten ons bij de plaza afzetten om gelijk wat te ten bij de comedor. Ik houd het weer bij sopa de Lima, een heerlijke soep met kip en taco erdoor. Een oud vrouwtje biedt minihangmatten aan. Ik koop er toch eentje. Deze krijgt vast wel een leuke bestemming. 80 peso's betaal ik, zonder af te dingen. De winst is voor de dame zelf.

Terug naar het hotel om de spullen op te halen. Ik loop nog even langs de supermarkt om de hangmatten te wegen. 3125 gram. Valt nog mee. Nu zien of het nog in mijn koffer gaat passen. We lopen naar de busterminal. Helaas is onze bus net weg en mogen we ruim een uur wachten op de bus van 16:47 uur. Wel jammer, want nu komen we er best laat aan. Als het lukt slapen we in hostel El Lobo. Plan is om daar een nacht te blijven en de volgende dag een mooie plek aan het strand te zoeken. We gaan het zien!